Polacy na szlaku – czy wiedzą, jak być po stronie natury

Czy Polacy lubią piesze wędrówki? Czy wiedzą, jakie funkcje pełni szlak turystyczny? Czy znają zasady poruszania się po nich? Gdzie planują spędzić wakacyjny wypoczynek?

Na te i wiele innych pytań odpowiada raport sporządzony w ramach VI edycji programu „Po stronie natury”. Z przeprowadzonego badania wynika, że mieszkańcy województwa podkarpackiego to wielbiciele leśnych i górskich wędrówek.

Góry i lasy

Celem badania, przeprowadzonego przez organizatora programu „Po stronie natury” firmę Żywiec Zdrój S.A. wraz z partnerami: Fundacją Nasza Ziemia, Lasami Państwowymi oraz partnerem wspierającym: Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym we współpracy z domem badawczym GFK Polonia, była analiza zachowań, postaw i wiedzy ekologicznej Polaków związanych z pieszymi wędrówkami po szlakach turystycznych. Z sondażu wyłania się obraz Polaka-wędrowca, który chętnie bywa na górskich szlakach, a wycieczkę do lasu przedkłada nad inne atrakcje. Prawie trzy czwarte uczestników badania (73%) uważa, że wycieczki szlakami turystycznymi gwarantują odwiedzenie ciekawych przyrodniczo miejsc. Niemal połowa respondentów (44%) była w lesie lub w górach w ciągu ostatniego miesiąca. Co trzeci badany deklaruje odbywanie takich wycieczek co najmniej raz na trzy miesiące.
Od 6 lat wspólnie z partnerami programu „Po stronie natury” edukujemy Polaków, jak dbać o środowisko naturalne. Przeprowadzając badanie chcieliśmy sprawdzić, czy Polacy potrafią odpowiedzialne korzystać z uroków natury, głównie podczas pieszych wycieczek po szlakach turystycznych. Cieszy nas fakt, że tak wiele osób wybiera właśnie ten rodzaj wypoczynku. Tym bardziej, że duża część badanych preferuje bliskie naszemu sercu trasy górskie. Program „Po stronie natury” swoje korzenie i tradycję ma w Beskidzie Żywieckim. Jesteśmy dumni z tego miejsca, dlatego zapraszamy Polaków do odwiedzenie Beskidów, by podczas wycieczek górskimi ścieżkami poznali piękno przyrody i mogli uczyć się, jak dbać o środowisko naturalne - mówi Monika Piekarska, Żywiec Zdrój S.A.

Czy mieszkańcy województwa podkarpackiego znają funkcje szlaków turystycznych?

Z przeprowadzonego badania wynika, że większość mieszkańców Podkarpacia potrafi prawidłowo wskazać role, jakie pełnią szlaki. Prawie trzy czwarte badanych (73%) dostrzega, że szlaki turystyczne umożliwiają bezpieczne i odpowiedzialne obcowanie z naturą. Ponad dwie trzecie poprawnie przypisuje szlakom funkcję katalizującą ruch turystyczny i ułatwianie świadomego poznania przyrody. 67% osób zauważa natomiast, że szlaki pomagają chronić środowisko naturalne. 85% mieszkańców tego regionu, którzy wzięli udział w badaniu, jest świadomych, że w ich województwie znajdują się szlaki turystyczne. Pozostali nie wiedzą o trasach turystycznych (14%) lub uważają, że ich w ogóle nie ma (1%). Ponadto 49% badanych potrafi wymienić co najmniej jeden szlak.

Z badania wynika, że przedstawiciele województwa podkarpackiego lubią leśne oraz górskie wędrówki i chętnie korzystają ze szlaków turystycznych. W ciągu ostatnich 3 miesięcy ponad dwie trzecie respondentów (68%) wędrowało po lasach, a w ciągu ostatnich 6 miesięcy ponad jedna trzecia (38%) wybrała się na wędrówkę górską. Spacerowicze z Podkarpacia najczęściej korzystają ze szlaków turystycznych z rodziną (75%) lub z przyjaciółmi i znajomymi (47%). Najczęściej również planują oni w tegoroczne wakacje leśne i górskie wędrówki (66%), w porównaniu do przedstawicieli województwa dolnośląskiego, gdzie takie plany wakacyjne są najrzadsze (45%). Prawie dwie trzecie (62%) badanych osób, ceniąc sobie poczucie bezpieczeństwa, woli wędrować specjalnie wyznaczonymi trasami niż nieznanymi ścieżkami, a aż 77% twierdzi, że wędrowanie szlakiem turystycznym gwarantuje zobaczenie ciekawych, atrakcyjnych przyrodniczo miejsc.

Czy potrafią odpowiednio przygotować się do pieszej wędrówki?

Jak wynika z badania Polacy z Podkarpacia potrafią odpowiednio przygotować się do takich wypraw – aż 86% wie, że należy spodziewać się nagłych zmian pogody, 63% deklaruje, że dokładnie planuje wędrówki i przed wyruszeniem zaopatruje się w mapę. Ponadto trzy czwarte ankietowanych Polaków zdaje sobie sprawę, że szlak turystyczny jest wyposażony w oznaczenia umożliwiające jego przejście osobom o różnym stopniu doświadczenia i umiejętności. Jednak aż 65% ankietowanych z regionu podkarpackiego żywi błędne przekonanie, że kolory wyznaczonych tras oznaczają ich trudność.
Jak mówi Jerzy Kapłon, z Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK: Odwiedzając górskie szlaki, widzimy coraz więcej amatorów tego typu wypoczynku. Niestety osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z pieszymi wędrówkami uważają, że oznaczenia szlaków wskazują na poziom trudność danej trasy. Nic bardziej mylnego. W polskich lasach i górach jest pięć kolorów szlaków turystycznych: niebieski wskazuje na długie, dalekosiężne szlaki, czerwony odnosi się do głównych, najbardziej charakterystycznych tras, czarny informuje o krótkim szlaku lub końcowym podejściu, zielony prowadzi do ciekawych turystycznie miejsc, kolor żółty łączy ze sobą inne szlaki, a czasem jest szlakiem dojściowy, czyli prowadzi do konkretnego celu w pobliżu innego szlaku.

Czy Polacy zawsze są po stronie natury?

Zachowanie człowieka bezpośrednio wpływa na stan przyrody, zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny. Polacy nie zawsze wiedzą, jakie zachowania na szlaku i w lesie są właściwe. Zdecydowana większość potępia karmienie i niepokojenie dzikich zwierząt, spuszczanie psów ze smyczy, czy wyrzucanie resztek jedzenia. Wśród ankietowanych istnieje jednak niepewność odnośnie dozwolonych form korzystania z lasu. Nadal wiele osób ma wątpliwości, czy w lesie każda trasa jest odpowiednia do wędrówki z psem, jazdy rowerem lub wycieczki konnej. Ponadto około połowa badanych nie jest świadoma, że nie należy rozpalać ogniska w odległości mniejszej niż 100 m od lasu, czy też piknikować, a przede wszystkim hałasować na terenie parków narodowych. Szczególnie świadomi podstawowych zasad obowiązujących na szlakach turystycznych i w lasach są ankietowani w wieku między 45 a 55 rokiem życia. Najmłodsza grupa (25-34 lata) przejawia o wiele większą wyrozumiałość w kwestii nie przestrzegania reguł obowiązujących podczas pieszych wędrówek.

Bardzo budujące jest, że aż 90% ankietowanych Polaków uważa, że lasy to nasze dobro narodowe i obowiązkiem każdego odwiedzającego las jest dbanie o ochronę przyrody. Czuwanie nad zachowaniem różnorodności biologicznej lasów i chronienie ich przed wieloma zagrożeniami należy głównie do leśników. W ten sposób troszczymy się nie tylko o przyrodę, ale też umożliwiamy Polakom bezpieczne korzystanie z jej dóbr. Jednak, aby nasza praca nie została zaprzepaszczona, każdy powinien dbać o otaczającą nas przyrodę. Przestrzegając kilku kluczowych zasad podczas pieszych wędrówek, przyczynimy się do zachowania piękna natury na wiele długich lat – mówi Adam Wasiak, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

Wspólnymi siłami zdziałamy więcej

Organizatorzy programu „Po stronie natury” zachęcają wszystkich Polaków do spędzania wolnego czasu na łonie natury. W ramach bieżącej edycji programu odnawianych jest ponad 300 kilometrów szlaków turystycznych w Beskidzie Żywieckim, Śląskim i Małym. Szlaki pełnią ważną rolę ekologiczną, ułatwiają świadome poznanie i uczenie się przyrody, a przede wszystkim pozwalają na odpowiedzialne obcowanie z naturą. Polacy są entuzjastycznie nastawieni do akcji ekologicznych, mających na celu ochronę otaczającej nas przyrody.
Doceniamy zaangażowanie Polaków w działania na rzecz ochrony przyrody i cieszy nas fakt, że dwie trzecie (69%) ankietowanych deklaruje, że wprowadza w swoje życie nawyki proekologiczne. Wychodząc na szlak, powinniśmy pamiętać, aby być świadomymi i uważnymi turystami. Każdy z nas ma wpływ na ochronę środowiska naturalnego, ale wspólnie możemy osiągnąć znacznie więcej. Podejmując odpowiedzialne wybory, dbamy o przyrodę i zachowanie jej walorów zarówno dla siebie samych, jak i dla przyszłych pokoleń – mówi Sławomir Brzózek z Fundacji Nasza Ziemia.
Więcej na www.postronienatury.pl

Monika Piekarska
Specjalista ds. PR Żywiec Zdrój S.A.

Joanna Piczuła
Garden of Words
Biuro Prasowe programu ”Po stronie natury”

***
O firmie Żywiec Zdrój S.A.:
Firma Żywiec Zdrój S.A. na początku swego funkcjonowania była niewielkim zakładem produkującym wodę źródlaną. Dynamiczny rozwój sprawił, że w 2001 roku została ona przekształcona w spółkę akcyjną. Obecnie zatrudnia blisko 500 pracowników i według rankingu dziennika Rzeczpospolita znajduje się w czołówce polskich przedsiębiorstw (Lista 500). W strategię działania firmy na stałe wpisana jest realizacja projektów z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu. Firma Żywiec Zdrój pochodzi z Beskidu Żywieckiego, dlatego szczególną uwagę przywiązujemy do dbania o środowisko naturalne tego regionu. Czerpiemy z natury i czujemy się z nią silnie związani. Żywiec Zdrój wspiera nie tylko miejsca, w których działa, ale też prowadzi ogólnopolskie programy o charakterze edukacyjnym i z zakresu ochrony środowiska, np. akcja „Zdrowie od pierwszych chwil”, kampania „Mamo, tato, wolę wodę!” czy program „Po stronie natury”.

O Organizacji Lasy Państwowe:
Lasy Państwowe mają już 90 lat! To największa w Unii Europejskiej organizacja zarządzająca lasami publicznymi. Gospodaruje w większości polskich lasów, które zajmują niemal jedną trzecią powierzchni kraju. Dzięki swojej 90-letniej tradycji i imponującemu doświadczeniu, pracownicy Lasów Państwowych co roku sadzą 500 mln drzew i przyczyniają, że lasów w Polsce przybywa. Od drugiej wojny światowej lesistość kraju zwiększyła się z 21 do 29,3 proc. Leśnicy tworzą warunki pozwalające wszystkim Polakom na korzystanie z dobrodziejstw polskich lasów. Lasy Państwowe generują blisko 300 tys. miejsc pracy w sektorze leśno-drzewnym, a bezpośrednio w organizacji pracuje około 25 tys. osób. Leśnicy są drugą pod względem zaufania społecznego grupą zawodową w Polsce.

O Fundacji Nasza Ziemia:
Fundacja Nasza Ziemia to organizacja pozarządowa realizująca cel pożytku publicznego - edukację ekologiczną. Została założona 20 lat temu przez Mirę Stanisławską-Meysztowicz. Fundacja popularyzuje proste sposoby i zachowania pomagające dbać o ochronę środowiska naturalnego. Inspiruje do działania i angażuje w nie setki szkół, samorządów, instytucji, firm i osób niezrzeszonych. W jej dorobku znajduje się blisko 40 programów edukacyjnych, m.in. „Sprzątanie Świata”, „Międzynarodowe Sprzątanie Bałtyku”, „Kluby Naszej Ziemi”, „Czysta Gmina”. Za prowadzone działania Fundacja Nasza Ziemia została uhonorowana „Złotym Liściem” Ministra Środowiska, Henry Ford European Conservation Award, wyróżnieniem „Pro Publico Bono” oraz wyróżnieniem specjalnym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za promowanie wolontariatu i działania wolontariackie. Więcej: www.naszaziemia.pl

O PTTK:
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze jest największym, polskim stowarzyszeniem skupiającym ponad 65000 turystów oraz krajoznawców. Rozwija turystykę kwalifikowaną (głównie pieszą, górską, narciarską, rowerową i żeglarską), promuje krajoznawstwo, szkoli kadry turystyczne, prowadzi ponad 100 obiektów noclegowych o różnym standardzie, służących turystyce aktywnej oraz opiekuje się siecią ponad 60000 km szlaków turystycznych. Wspiera i popularyzuje ochronę przyrody, krajobrazu oraz dziedzictwa kulturowego. Uczestniczy w regionalnych inicjatywach mających na celu rozwój różnych form turystyki.