Zmieniaj świat, dbając o środowisko. Jak to robić lokalnie?

W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o konieczności wdrożenia rozwiązań, które zahamują zmiany klimatu.

Zazwyczaj obejmują one systemowe rozwiązania dotyczące np. przemysłu, jednak, aby chronić klimat, niezbędne są również działania lokalne, obejmujące konkretne gminy czy miasta. W jaki sposób dbać o przyrodę w środowisku lokalnym?

Aktywność samorządów lokalnych
Dużą rolę w ochronie środowiska oraz adaptacji do zachodzących zmian klimatu odgrywają samorządy lokalne. Precyzyjne określenie potrzeb i kierunków działań jest bowiem możliwe dzięki znajomości lokalnych warunków przyrodniczych i infrastruktury, dzięki czemu stwarzane są możliwości do podejmowania prawidłowych rozwiązań. Wśród działań samorządowych, w których wiele jest obligatoryjnych dla władz lokalnych, możemy zaliczyć:
1) Budowę, urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
2) Uruchomienie punktów selektywnej zbiórki odpadów.
3) Uchwalenie gminnych dokumentów dotyczących ochrony środowiska i egzekwowanie ich respektowania przez osoby fizyczne, firmy i instytucje.
4) Tworzenie użytków zielonych i ich pielęgnacja.
5) Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, prowadzenie retencji wodnej oraz zachęcanie mieszkańców do wdrażania tych rozwiązań we własnych gospodarstwach domowych.
6) Uchwalenie budżetu na działalność proekologiczną.
7) Edukowanie mieszkańców nt. konieczności ochrony klimatu.

Lokalne działania na rzecz ochrony klimatu
Jednak działania lokalne na rzecz ochrony środowiska to nie tylko kwestie związane z rozwiązaniami wdrażanymi przed samorządy. Bardzo ważne jest również podejmowanie inicjatyw oddolnych przez obywateli, którzy zaproponują, a następnie wdrożą je u swoich sąsiadów zamieszkujących np. tę samą ulicę. Wśród kroków, które można podjąć w tym celu, należy wymienić m.in.:
1. Zainicjowanie i realizacja inspirujących spotkań dla lokalnej społeczności z osobami, które na co dzień propagują postawy przyczyniające się do ochrony klimatu. Mogą być to zarówno osoby znane i popularne, które zgodzą się na przyjazd do danego ośrodka, jak i np. działacze samorządowi, którzy opowiedzą mieszkańcom o swojej pracy, podejmowanych krokach i zachęcą do włączania się w dane inicjatywy.
2. Podejmowanie dyskusji i wdrażanie w życie pomysłów przyczyniających się do ochrony klimatu – w wielu miastach regularnie odbywają się spotkania np. wspólnot mieszkaniowych, podczas których poruszane są ważne wątki dla lokalnych mieszkańców. Ważnym punktem tych spotkań może być np. dyskusja nt. dbania o środowisko i klimat w obrębie wspólnoty.
Warto zaznaczyć, że osoby, które swoimi działaniami inspirują innych do ochrony klimatu i środowiska są doceniane również przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W ubiegłym roku odbyła się pierwsza odsłona konkursu „Klimatyczny Człowiek Roku”, w której nagradzano i doceniano prospołeczne zaangażowanie we wdrażanie ekologicznych inicjatyw. Laureaci nie tylko samodzielnie przyczyniają się do ochrony środowiska naturalnego, ale również zachęcają do aktywności bliższe i dalsze otoczenie.

Jak jeszcze lokalnie mogę chronić środowisko?
Inspirowanie lokalnych społeczności i wdrażanie pomysłów na ochronę to wciąż nie wszystko. Zmiany powinniśmy zacząć od samych siebie, aby stać się zarówno dla naszych rodzin, przyjaciół, jak i sąsiadów przykładem przeniesienia teorii do praktyki. Co możemy zrobić dla klimatu w naszych domach lub miejscach pracy?
1. Rozmawiajmy w gronie najbliższych o konieczności i sposobach ochrony klimatu. Warto przede wszystkim uświadamiać najmłodszych o roli indywidualnych działań na rzecz ochrony klimatu. Naukę najlepiej wspierać praktyką – np. podczas mycia zębów pokażmy dzieciom, że w trakcie szczotkowania, kran powinien być zakręcony lub gdy wychodzisz z pomieszczenia, informuj swoje pociechy o konieczności wyłączenia światła czy telewizora.
2. Jeżeli jesteś nauczycielem, zachęcaj swoich podopiecznych do proekologicznej aktywności. Uczniowie mogą m.in. włączyć się w coroczną akcję „Sprzątanie świata”. W przypadku szkół podstawowych warto skorzystać również z pakietów edukacyjnych przygotowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które wzbogacą i uatrakcyjnią lekcje związane z ochroną środowiska. Pakiety można znaleźć na stronie www – LINK.
3. Segreguj odpady i zachęcaj do tego domowników – warto w kuchni wygospodarować miejsce na pojemniki, które ułatwią nam podział odpadów na: metale, papier, bio i zmieszane. Warto również zapoznać się z regułami dotyczącymi poszczególnych pojemników, tak, aby być przygotowanym na ewentualne pytania np. naszych dzieci. Wszystkie reguły można odnaleźć na stronie internetowej www.naszesmieci.pl.
4. Rozsądnie planuj i dokonuj zakupów – racjonalne zakupy, choć na pierwszy rzut oka trudno utożsamiać je z dbaniem o klimat, również zaliczają się do tych działań. Warto bowiem zaznaczyć, że do wytwarzania wszystkich produktów niezbędna jest… woda. Przyczyniając się do marnowania żywności, pośrednio doprowadzamy do zużywania zasobów wody, które zostały w procesie produkcyjnym wykorzystane niepotrzebnie. Warto o tych zależnościach poinformować również naszych najbliższych.

Ważne jest także budowanie wiedzy i świadomości społecznej nt. zmian klimatu i konsekwencji z nimi związanych. Zadanie to powinny spełniać zarówno podmioty rządowe (np. poprzez kampanie klimatyczne i edukacyjne, takie jak kampania Ministerstwa Klimatu i Środowiska „Nasz Klimat”), jak i przedstawiciele władzy lokalnej, liderzy opinii oraz szkoły.

Lokalne działania dotyczące ochrony klimatu obejmują kilka istotnych obszarów – aktywność samorządów, środowisko pracy czy nauki – w którym na co dzień funkcjonujemy. Dlatego działanie proekologiczne w każdym z nich jest tak ważne – przynosi bowiem wiele korzyści związane ze środowiskiem. Ochrona klimatu jest bardzo prosta, a zmiany warto zacząć od nas samych – w swoim najbliższym środowisku, bo Klimat Tworzą Ludzie.